BİR ZAMANLAR PATNOSPATNOS’A DEĞER KATAN EMEKTAR BÜYÜKLERİMİZ

BİR ZAMANLAR PATNOS

PATNOS’A DEĞER KATAN EMEKTAR BÜYÜKLERİMİZ

Elimde oltayla Malazgirt Caddesi’nin en sonunda bulunan ve “Pıra Reş” tabir edilen köprüye doğru, balık avlamak için hızlı adımlarla yürüyordum, o esnada yol kenarında bulunan tabelaya ilişti gözüm, PATNOS/NÜFUS: 8297.

Hatırladıklarım ya hemen öncesine ya da o dönemlere ilişkindir. Küçük mü küçük ve şirin mi şirin bir ilçe. Herkesin birbirini tanıdığı, sevgi ve saygı beslediği, katıksız mutluluğun olduğu bir zaman. O dönemlerden hatırladığımız sanatkâr/zanaatkâr ve esnaflardan bahsedeceğiz bu yazımızda. Geçmişi anmak, hatırlamak, tanıtmak ve yeni nesillere aktarmak keyif veriyor aynı zamanda. Buyurun!

-Kahvehaneciler:

Sabahın dördünde açılır, her sabah sıcak süt servisi yapılırdı. Gün boyu siyasetin ve toplumsal meselelerin konuşulduğu, insanların birbirleriyle şakalaştığı, kaynaştığı mekânlar. Patnos o dönem büyükçe bir köy gibiydi. Çaylar, tezek ateşinde pişiriliyordu 70’li yıllarda.

Patnos Çarşı / Ağrı-Van Caddesi

Malazgirt Caddesi

Şeytan Pazarı

Kahveci Emin / Hal Binasında

Şeytan Pazarı / Mıhe Özdemir

Malazgirt Caddesi / Yusuf Taşdemir

Abdulkahhar Çelebi

Mirza Esin

İkram Tanır

Mamoki Kahvesi / Mele Mıstefa

-Öğretmenlerimiz; isimlerini duyunca, tabiri caizse, kaçacak delik aradığımız, emektar, vefalı; her şeyi, çocuklar okusun ve adam olsun diye yapan kutsal değerlerimiz.

O yıllarda Patnos’ta bir ilkokul, bir de ortaokul vardı sadece.

Eski(meyen) Öğretmenlerimiz:

Berhem Süphandağ

Ali Bediroğlu

Hatice Kocaman

Ali Eskin

Turgut Bulut

Osman Yakut

Fahrettin Hallaç

Cemal Ergenç

-Demire şekil veren, koca koca yemek kazanları yapan, demir döven emekçilerimiz;

Demirci ve Hedatlar:

Meşhur Mehemedı Kırej

Fadıl Demir Ölçen

Fekiyi Hedat

Mustafa Baydar

Adıl-Süleyman Önaç kardeşler

-Küçücük kulübelerini dün gibi hatırlıyorum, kimi öküzünü getirmiş oraya, kimi atını, sıra bekliyordu, izlerdik, hiç de hırpalamazlardı hayvanları.

Nalbantlar:

Mamoki Mehmet Amca

Zeki Çabuk Koltazoğlu

Kâzım Kargı

Adıl Usta Şeyh Heseni

-Marangozlar:

Kavak ağaçlarına sanat nakışlayanlar, aldığı siparişi 9. aya yetiştirmek için gece gündüz çalışan emekçilerimiz;

Tevfik Naim

Tefoyi Marangoz

Şeyh Mecit

Marangoz Usı

Sehidı Sırık

Marangoz Celal

-Berberler:

İlk, düğünlerde damat tıraşı etkinliğinde tanımaya başladık onları. Patnos’un modasına yön verenler. Hepsinin ispanyol paçalı, uzun ve gür saçlı halleri belleğimdedir hâlâ.

Berber Kemal Karagöz

Kemal Karagöz’ün babası

Berber Fevzi

Berber Eco

Berber Sıddık

Berber Remo

Berber Cefo

Berber Mahmut

Enver Işık

Berber Kemal Rahat

-Dişçilerimiz:

Yedi sekiz yaşlarındaydım, tatlı yemekten kaç tane 7’lik dişim çürümüş, buna bağlı enfeksiyon oluşmuştu, tam hatırlamıyorum, diş ağrılarım dayanılmazdı fakat; gecenin 11’inde Şeyh Mecit Amca’nın evinde aldık soluğu, kocaman plastik leğeni önüme koydu, bir elinde kocaman kerpeten, ağzıma zar zor giriyor, diğer elinde ise İran malı el feneri; ilaçsız, morfinsiz çekim yapacak, kerpetenin ağzıma girmesiyle çıkması bir oldu, acı ve korkudan, başka hiçbir şey hissetmedim, o derece. Ertesi gün anladık ki sağlam dişi çekmiş:)

O gün bugündür dişlerime itinayla bakıyorum. 7/24 hizmet veren, kendi el becerileri dışında herhangi bir eğitimi olmayan dişçiler;

Şeyh Mecit

Dişçi Beşir

Dişçi Şirin

-Ulaşım Hizmeti Verenler:

O dönem simsar ya da yazıhaneci diye tabir edilirlerdi. Şu anki THY’den daha itibarlı idiler. Çoluk çocuğunun nafakası için, bilet parası olmadığı halde gurbete gidenlerin, uzaktaki akrabalarına mevsimsel zahire yollayanların ilk durağı yazıhanelerdi.

Muş-Tur Yazıhanesi / Hikmet Kargı, M.Nurettin Esin, Kâzım Kargı.

Vangölü Yazıhanesi / Cemil-Cemal Dönmez

Taç Yazıhanesi / Celal Taşdemir.

-Tabelacılar, şehri türlü renge boyayan gönüllüler gibiydi. Camlara ve duvarlara güzellik işleyen zanaatçılarımız:

80’li yıllarda;

Seyfettin Esin

Celalettin Esin

Kadir Yıldırım

-Kanaat Önderi Büyüklerimiz:

Ali Erhan

Nadir Süphandağ

Abdulvahap Küfrevi

Kerem Şahin

Cemal Akbay

Kemal Akbay

İhsan Varol

Şakir Taşdemir

Zeki Çelik

Kadir’e Mıç’e

Çeto’yi Asi

Hacı Alaattin Esin

Hacı Kemal Kargı

Pala Şevket

Hacı Osman

H.Kemal Gümüş

Mışir Şahin

Hikmet Şahin

Şeyh Sebri

Şeyh Elbari

Çako

Kako

Mehemedi Sofi Beko

Nurettin Yıldırım

Şeyh Ali’ye Ziyaret’e

O kuşaktan daha nice kıymetli insanı gördüm ve sohbetlerinde bulundum.

-Sünnetçiler:

Siirtli Şeyh Nesrin

-Keçeciler:

Urfalı Halil Usta

Mustafa Usta

Tarım makinaları tamircisi Konyalı Ahmet Usta

-Radyo Tamircileri:

Kerim Usta

Halisı Radyocu

Şefikı Bekçi

Cemalı Radyocu

-Oto Tamircileri:

Abdulbaki Ataklı

Orhan Usta

Tamirci Şeğo

-Değirmenciler:

Aşi Şeyh Elbari

Aşi Rızo

Memet Şahin (Zabit)

Mehmet Reşit Bor (Foterli Apo)

Ethem Usta

Yaşar Usta

Aşı Nezir

Aşi Şığ Ali

-Saat Tamircileri:

Şiğ Necmettin

Kasım Kızıltaş

Mele Nayif Sadak

Eşref Görmez

Yılmaz Görmez

Şiğ Vahyeddin

-Kundura Tamircileri:

Kasoyı Bılisi

Cesim Doruk / babası Sait

Nihat’can

Haçko Gül

Şükrü Gül

Hal binasında deli Kadir / babası

-Yük Arabacıları:

Sofi Sılho

Şamıl

Sılo

Ebubekir

Patnos’ta bir dönem telefon numaraları üç rakamdan oluşuyordu. Bunu da unutulmuş bir bilgi olarak ekleyelim. Yukarıda ismi geçen kıymetli şahsiyetlerin çoğu vefat etmiştir. Cümlesine Allah’tan rahmet diliyoruz. Yaşayanlara da sağlık ve sıhhat temenni ediyoruz. Geçmişe yaptığımız bu yolculukta, umarız yanlış bir şeye yer vermemişizdir, olduysa da affola. Diğer yandan, bu konunun, sizlerin değerli katkılarıyla daha da zenginleşeceği tabiidir. Saygılarımızla.